Mine sisu juurde

Jaroslavl'

Vikipedii-späi
Jaroslavl'
Ярославль
 Lidnanznam
 Flag
Valdkund Venäma
Eläjiden lugu (2023) 570,824 ristitud
Pind 205,8[1] km²
Jaroslavl' Ярославль
Pämez' Artöm Molčanov
(kül'mku 2022—)
Telefonkod +7−4852-xxx-xxx
Avtokod 76
Aigvö UTC+3 (MSK+0)


Lidnan kart (2017)

Jaroslavl' (ven.: Ярославль [jɪrɐˈslavlʲ]) om lidn da lidnümbrik Venäman lodehes. Se om Jaroslavlin agjan administrativine keskuz da kaikiš suremb lidn, mugažo Jaroslavlin rajonan keskuz (ei mülü rajonha).

Jaroslav I Elonmelev pani nügüdläižen eländpunktan alust olden Rostovan ruhtinasen (987−1010), om nimitadud hänen nimen mödhe. Lugetas 1010. vot alusenpanendan vodeks, vl 2010 oigenzihe tuha vot Jaroslavlin alusenpanendaspäi. Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan vl 1071 Rostovan völhoiden vasthalibundan näl'gespäi tekstas.

Jaroslavlin kremlin čaptud seinäd sädiba koumesaumnikad, järed torguindlidn sijazihe lodeheze sišpäi. Enččen Spasan-Toižetamižen mez'jumalankodin pertid (11.-12. voz'sadaspäi) sijadasoiš lidnan istorižes keskuses.

Jaroslavlin ižandusen päsarakod oma mašiništonsauvomine (dizel'likutimed jüguavtoiden täht, Komatsu-tesauvondtehnikan ühthekeradamine), kivivoin ümbriradmine, sömtegimišt (maidkombinat, «Baltika»-oludtegim) i turizm. Šintegim i farmaceftine fabrik, mebel'fabrik i tekstiline fabrik ratas Jaroslavliš.

Geografijan andmused

[vajehta | vajehtada lähtetekst]

Lidn sijadase Volgan (Gor'kijan vezivaradimen) molembil randoil, 100 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Istorine keskuz seižub Volgan ühthejoksmusel Kotorosl'-jogenke, se mülüb UNESCO:n Mail'man jäl'gushe. Matk Moskvahasai om 282 km suvipäivlaskmha. Om ümbärtud Jaroslavlin rajonal kaikiš polišpäi. Lähembaine lidn om Tutajev 25 km lodeheze orhal, Volgan ülezjogen vai avtol, järed lidn om Kostrom 60 km päivnouzmha-pohjoižpäivnouzmha avtotedme vai Volg-jogedme.

Klimat om ven kontinentaline Atlantižen valdmeren valatoitusenke. Voden keskmäine lämuz om +3,6 C°, kezakun-elokun +15,8..+18,1 C°, tal'vkun-uhokun −7,9..−10,5 C°. Ekstremumad oma −42 C° (tal'vku) i +37,5 C° (heinku). Kezaaigan minimum om +0,2 C° (eloku), tal'vaigan maksimum om +8,9 C° (tal'vku). Paneb sadegid 544 mm vodes, enamba kezakus-elokus (62..72 mm kus), vähemba uhokus-keväz'kus (22..23 mm kus).

Jaroslavlin rajoniden kart:      Dzeržinskijan rajon      Leninan rajon      Kirovan rajon      Ruskedperekopan rajon      Frunzen rajon      Volgantagaine rajon

Om kuz' administrativišt rajonad Jaroslavliš, lidnan Dum om ühthine. Lidn om lidnümbrikon üks'jäižeks eländpunktaks.

Edeline lidnan pämez' (mer) om Vladimir Volkov (reduku 2018 — semendku 2022).

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 591 486 ristitud, vn 2021 — 577 279 ristitud, agjan eläjiden pol'. Kaik 608 722 eläjad[2] oli lidnas vn 2018 augotišes. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 638 tuhad eläjid vl 1991.

Rahvahad (enamba 0,4 % vl 2021): venälaižed — 75,6 %, armenijalaižed — 0,5 %, toižed rahvahad — 2,3 %, rahvahuden ozutandata — 21,6 %.

Avtote- da raudtesol'm sijadasoiš lidnas. Avtobusad (kommertižed i socialižed), trolleibusad (seičeme maršrutad), tramvaid (nell' maršrutad) da taksid oma kundaližeks transportaks lidnas. Jogiport om olmas lidnas Volgan randal.

Rahvahidenkeskeine Tunošn-lendimport[3] (ven.: Туношна, ЯРТ / IAR / UUDL, 80 tuh. passažiroid vl 2022) sijadase 17 km suvipäivnouzmha lidnan keskusespäi Volgan oiktal randal. Tehtas reisid Piterihesai ezikät, mugažo Kazanihe, Mineraližihe Vezihe, Permihe, Samarha, Sočihe.

Jaroslavlin sebruzlidnoiden nimikirjutez kožundkirjutesiden ühthižtöiš allekirjutamižen järgendusen mödhe[4]:

Jaroslavliš om Saksanman, Francijan da Anglijan kožmusen pertid.

Tetabad ristitud

[vajehta | vajehtada lähtetekst]
Sündnuded
  • Aleksandr Läpunov (1857−1918) — oli Venäman eläi, matematikan da mehanikan tedomez'.
Elänuded
  • Nikolai Nekrasov (1821−1877) — oli Venäman runokirjutai da publicist.
  • Valentina Tereškova (sünd. 1937) — venälaine naine, Nevondkundaližen Ühtištusen lendai-kosmonavt nomer 10.
  1. Jaroslavlin pind. — City-yaroslavl.ru. (ven.)
  2. Rosstat. Venäman Federacijan municipaližiden ühtnikoiden ristitišton lugu vn 2018 1. päiväl vilukud (gks.ru). (ven.)
  3. Rahvahidenkeskeižen Tunošn-lendimportan sait (iar.aero). (ven.)
  4. Jaroslavlin verazmaižed sebruzlidnad da lidnad-partnörad. Rahvahidenkeskeižed municipaližed sidod. — Jaroslavl'-lidnan oficialine sait (city-yaroslavl.ru). (ven.)



Jaroslavlin agjan lidnad
Danilov | Gavrilov Jam | Jaroslavl' | Lübim | Miškin | Pereslavl' Zalesskii | Pošehonje | Ribinsk | Sur' Rostov | Tutajev | Uglič


Venälaižen Federacijan subjektoiden pälidnad
Abakan | Alauz'lidn | Anadir' | Arhangel'sk | Astrahan' | Barnaul | Belgorod | Birobidžan | Blagoveščensk | Bränsk | Čeboksarad | Čeläbinsk | Čerkessk | Čit | Elist | Gatčin | Gorno-Altaisk | Groznii | Habarovsk | Hanti-Mansiisk | Irkutsk | Iževsk | Ivanovo | Jakutsk | Jaroslavl' | Jekaterinburg | Joškar-Ol | Kaliningrad | Kalug | Kazan' | Kemerovo | Kirov | Kizil | Kostrom | Krasnodar | Krasnogorsk | Krasnojarsk | Kurgan | Kursk | Lipeck | Magadan | Magas | Mahačkal | Maikop | Moskv | Murmansk | Nal'čik | Nar'jan Mar | Novosibirsk | Omsk | Orel | Orenburg | Penz | Perm' | Petropavlovsk Kamčatkal | Petroskoi | Piter | Pskov | Rostov Donal | Räzan' | Salehard | Samar | Saransk | Saratov | Siktivkar | Simferopol' (de fakto) | Sevastopol' (de fakto) | Smolensk | Stavropol' | Sur' Uz'lidn | Suvisahalinsk | Tambov | Tomsk | Tul | Tver' | Tümen' | Uf | Ulan Ude | Ul'janovsk | Vladikavkaz | Vladimir | Vladivostok | Volgograd | Vologd | Voronež