Jaroslavl'

Jaroslavl'
Ярославль

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2025)	563,717 ristitud
Pind	205,8 km²
Pämez'	Artöm Molčanov (kül'mku 2022—)
Telefonkod	+7−4852-xxx-xxx
Avtokod	76
Aigvö	UTC+3 (MSK+0)

Lidnan kart (2017)

Jaroslavl' (ven.: Ярославль [jɪrɐˈslavlʲ]) om lidn da lidnümbrik Venäman lodehes. Se om Jaroslavlin agjan administrativine keskuz da kaikiš suremb lidn, mugažo Jaroslavlin rajonan keskuz (ei mülü rajonha).

Istorii

Jaroslav I Elonmelev pani nügüdläižen eländpunktan alust olden Rostovan ruhtinasen (987−1010), om nimitadud hänen nimen mödhe. Lugetas 1010. vot alusenpanendan vodeks, vl 2010 oigenzihe tuha vot Jaroslavlin alusenpanendaspäi. Eländpunkt mainitase ezmäižen kerdan vl 1071 Rostovan völhoiden vasthalibundan näl'gespäi tekstas.

Jaroslavlin kremlin čaptud seinäd sädiba koumesaumnikad, järed torguindlidn sijazihe lodeheze sišpäi. Enččen Spasan-Toižetamižen mez'jumalankodin pertid (11.-12. voz'sadaspäi) sijadasoiš lidnan istorižes keskuses.

Jaroslavlin ižandusen päsarakod oma mašiništonsauvomine (dizel'likutimed jüguavtoiden täht, Komatsu-tesauvondtehnikan ühthekeradamine), kivivoin ümbriradmine, sömtegimišt (maidkombinat, «Baltika»-oludtegim) i turizm. Šintegim i farmaceftine fabrik, mebel'fabrik i tekstiline fabrik ratas Jaroslavliš.

Geografijan andmused

Lidnan sijaduz rajonas i agjas vn 2010 kartal

Lidn sijadase Volgan (Gor'kijan vezivaradimen) molembil randoil, 100 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Istorine keskuz seižub Volgan ühthejoksmusel Kotorosl'-jogenke, se mülüb UNESCO:n Mail'man jäl'gushe.

Matk Moskvahasai om 282 km suvipäivlaskmha. Om ümbärtud Jaroslavlin rajonal kaikiš polišpäi. Lähembaine lidn om Tutajev kaks'kümne viž kilometrad lodeheze orhal, Volgan ülezjogen vai avtol, järed lidn om Kostrom 60 km päivnouzmha-pohjoižpäivnouzmha avtotedme vai Volg-jogedme.

Klimat om ven kontinentaline Atlantižen valdmeren valatoitusenke. Voden keskmäine lämuz om +3,6 C°, kezakun-elokun +15,8..+18,1 C°, tal'vkun-uhokun −7,9..−10,5 C°. Ekstremumad oma −42 C° (tal'vku) i +37,5 C° (heinku). Kezaaigan minimum om +0,2 C° (eloku), tal'vaigan maksimum om +8,9 C° (tal'vku). Paneb sadegid 544 mm vodes, enamba kezakus-elokus (62..72 mm kus), vähemba uhokus-keväz'kus (22..23 mm kus).

Tobmuz

Jaroslavlin rajoniden kart (2009):      Dzeržinskijan rajon      Leninan rajon      Kirovan rajon      Ruskedperekopan rajon      Frunzen rajon      Volgantagaine rajon

Om kuz' administrativišt rajonad Jaroslavliš, lidnan Dum om ühthine. Lidn om lidnümbrikon üks'jäižeks eländpunktaks.

Edeline lidnan pämez' (mer) om Vladimir Volkov (reduku 2018 — semendku 2022).

Eläjad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 591 486 ristitud, vn 2021 — 577 279 ristitud, agjan eläjiden pol'. Kaik 608 722 eläjad oli lidnas vn 2018 augotišes. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 638 tuhad eläjid vl 1991.

Rahvahad (enamba 0,4 % vl 2021): venälaižed — 75,6 %, armenijalaižed — 0,5 %, toižed rahvahad — 2,3 %, rahvahuden ozutandata — 21,6 %.

Ortodoksižen hristanuskondan läz üht sadad pühäpertid (jumalanpertid, kodijumalanpertid, časounäd) oma kaičenus i saudud lidnas, niiden kesken Pühän i Emäganpäivän päjumalanpert' om kafedraline udessündutandan jäl'ghe vll 2004−2010, om vanhuskolaižiden jumalanpertid. Jumalankodid oma Spasan Toižetamižen i phh. Kirillan da Afanasijan patriarhoiden (mehiden), Jumalanmaman Kazanin jumalaižen (naižiden). Niiden ližaks läz 25 pühäpertid ei ole kaičenus. Lüteranine pühäpert' (letihe vll 1845−1849) om avaitud. Vaumitud vll 1910−1914 islaman pämečet' om kohetud i avaitud. Judaizman Beit Aaron-pühäpert' radab. Katoline, baptizman i buddistoiden kundad oma registriruidud.

Transport

Avtote- da raudtesol'm sijadasoiš lidnas. Avtobusad (kommertižed i socialižed), trolleibusad (seičeme maršrutad), tramvaid (nell' maršrutad) da taksid oma kundaližeks transportaks lidnas. Jogiport om olmas lidnas Volgan randal.

Rahvahidenkeskeine Tunošn-lendimport (ven.: Туношна, ЯРТ / IAR / UUDL, 80 tuh. passažiroid vl 2022) sijadase seičemetoštkümnes kilometras suvipäivnouzmha lidnan keskuzpalaspäi Volgan oiktal randal. Tehtas reisid Piterihesai ezikät, mugažo Kazanihe, Mineraližihe Vezihe, Permihe, Samarha, Sočihe.

Galerei

• 
  Lidnan ohjastusen pert' (merii, 2017)
• 
  Emäganpäivän päjumalanpert' Volgan i Kotoroslin ühthejoksmusen tahos, vn 2010 nägu
• 
  Jaroslavlin likutimtegimen tulend vl 2014
• 
  Laivansauvomižen tegim vl 2018
• 
  «Jubileinaja»-adivpert' (2010)
• 
  Jaroslavlin valdkundaline tehnine universitet (2018, päine korpus)
• 
  «Arena 2000»-koncertsportkompleks vl 2003
• 
  Akademine dramteatr Volkovan nimed (2015)
• 
  Jogivaldmad (passažirterminal, 2018)
• 
  Avtoerižtazoristte lidnan keskuzpalas (2010)
• 
  Jaroslavl' Päine-raudtestancijan sauvuz vl 2014

Sebruzlidnad

Jaroslavlin sebruzlidnoiden nimikirjutez kožundkirjutesiden ühthižtöiš allekirjutamižen järgendusen mödhe:

• Suomenma Jüväskülä, Suomenma (vspäi 1966)
• Francii Puatje, Francii (1970)
• Portugalii Koimbr, Portugalii (1984)
• Saksanma Kassel', Gessen, Saksanma (1988)
• AÜV Berlington, Vermont, AÜV (1988)
• Sur' Britanii Ekseter, Anglii, Sur' Britanii (1989)
• Saksanma Hanau, Gessen, Saksanma (1994)
• Venäma Petroskoi, Karjalan Tazovaldkund, Venäma (2003)

Jaroslavliš om Saksanman, Francijan da Anglijan kožmusen pertid.

Tetabad ristitud

Sündnuded

• Aleksandr Läpunov (1857−1918) — oli Venäman eläi, matematikan da mehanikan tedomez'.

Elänuded

• Nikolai Nekrasov (1821−1877) — oli Venäman runokirjutai da publicist.
• Valentina Tereškova (sünd. 1937) — venälaine naine, Nevondkundaližen Ühtištusen lendai-kosmonavt nomer 10.

Irdkosketused

• Jaroslavlin lidnan ičeohjandusen aluzkundoiden oficialine portal (city-yaroslavl.ru). (ven.) (angl.)
• Jaroslavlin oficialine turistkart (visityar.ru). (ven.)