Aktinii (himine element)

89 |
2
9 18 32 18 8 2 |
Ac 227,0278 |
|
Aktinii |
Aktinii (Ac — actinium latinan kelel) om 89nz' himine element himižiden elementoiden periodižes tabludes. Sen sijaduz om koumandes gruppas (vanhtunuden klassifikacijan mödhe — koumanden gruppan laptalagruppas), tabluden seičemendes periodas.
Nimituz libui amuižgrek.: ἀκτίς aktis-sanaspäi «sädeg».
Ühthine ümbrikirjutand[redaktiruida | redaktiruida purde]
Element om lujas harv Man kores, metallan vähemb mi 2600 tonnad om olmas siš. Löutas urankivendoiš. Francine Andre-Lui Deb'jern-himik sai aktinijan ezmäižen kerdan vl 1899.
Aktinii om lujas radiotoksine!
Fizižed ičendad[redaktiruida | redaktiruida purde]
Aktinii om jüged radioaktivine hobedaižvauged metall. Ičeze irdnägul se koskub lantanha lujas. Kristalline segluz om kubine tahkoncentriruidud. Metall pästab sinivauvhid sädegid radioakivižusen tagut, voib nähta niid pimeduses.
Atommass — 227,0278. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš) — 10 g/sm³. Suladandlämuz — 1500 K (1227 C°, ezimeletaden). Kehundlämuz — 3500±300 K (3200±300 C°, ekstrapoliruiden).
Tetas 32 izotopad i seičeme izomärad, ei ole stabiližid. Koume izotopad oma löutud londuses: 225Ac, 227Ac i 228Ac. Kaikiš hätkemb čihodai om 227Ac-izotop (T½=21,772 vot).
Himižed ičendad[redaktiruida | redaktiruida purde]
Muigotandmärad: +3 (päpaloin) i +2. Aktinii pojav 14 jäl'geližhe elementha himižil ičendoil.
Metall kattase hapanduzkerthel il'mas. Reagiruib vedenke.
Samine[redaktiruida | redaktiruida purde]
Nügüd'aigan sadas aktinijad ratud mahtusel südäitukreaktoras, substancijan sadud lugu märičese grammoil. Aktinii-227-izotop tegese radijaspäi neitronbombardiruindal. Sadas 228-izotopad aktinijaspäi-227 sil-žo mahtusel. Puhtastand mäneb unotesen metodoil i ionvajehtusen reakcijoil.
Homaičendad[redaktiruida | redaktiruida purde]
Irdkosketused[redaktiruida | redaktiruida purde]
- Aktinii webelements.com-saital. (angl.)
- Kirjutuz aktinijas Himižiden elementoiden populärižes n-t.ru-kirjištos. (ven.)
![]() |
Aktinii (himine element) Vikiaitas |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | ||||||||||||||||||||||||||
1 | H | He | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 | Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 | Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
4 | K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | |||||||||||||||||||||||||
5 | Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | |||||||||||||||||||||||||
6 | Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn | |||||||||||
7 | Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og | |||||||||||
8 | Uue | Ubn | Ubu | Ubb | Ubt | Ubq | Ubp | Ubh | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
|