Antimonii

Vikipedii-späi
Puhtaz antimonii
51
0
0
5
18
18
8
2
Sb
121,76
Antimonii

Antimonii (Sbstibium latinan kelel) om 51nz' himine element himižiden elementoiden periodižes tabludes. Sen sijaduz om videndestoštkümnendes gruppas (vanhtunuden klassifikacijan mödhe — videnden gruppan päalagruppas), tabluden videndes periodas.

Ühthine ümbrikirjutand[vajehta | vajehtada tekst]

Antimonii om tutab ristituile lujas amu. Tehtihe astjoid Päivnouzmmas viž tuhad vozid tagaz, mujutadihe kül'mid antimonitan (Sb2S3) tuhkal Amuižes Egiptas 19. voz'sadaspäi EME. Nimi om sündnu elementan arabižes athimar-nimitusespäi ezimeletaden, antimonium-sana ozutaškanzi araban medicinižiden purtkiden kändusiš vll 1050−1100.

Element om harv londuses, 0,2..0,5 grammad tonnas. Ei voi löuta antimonijad puhthas olendas, no sen ühtnendad oma enamba mi sadas mineraloiden keskes.

Fizižed ičendad[vajehta | vajehtada tekst]

Puhtaz antimonii om hoštai metalloid (pol'metall) siniženke ližamujunke. Antimonijal om mugažo metalloiden ičendoid. Tetas nell' metallišt allotropišt modifikacijad erazvuiččil painuzil i koume amorfišt (poukahtuzsubstancii, must i pakuine).

Atommass — 121,760. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš) — 6,697 g/sm³. Suladandlämuz — 903,78 K (630,63 C°). Kehundlämuz — 1908 K (1635 C°).

Londuseline antimonii kogoneb kahtes stabiližes izotopaspäi: 121Sb (57,36%) i 123Sb (42,64%). Sen ližaks, 35 ratud radioaktivišt izotopad oma olmas 103..120, 122, 124..139 atommassanke, i niiden 29 izomärad, kaikiš hätkemb om 125Sb-izotop 2,75 vot pol'čihodamižen pordonke.

Kävutand[vajehta | vajehtada tekst]

Nügüd'aigan ottas kävutamižhe antimonijad elektronikas (diodad, infrarusttad andimed, pol'veimiden legiruind) i pörutügiden tehmižes (babbit — ühthesuladuz tinanke da vas'kenke) tobjimalaz. Tehtas ühthesuladusid hahktinanke, kabeliden korid, ambundazegid, trassirujid pul'kid.

Vl 2010 pästtihe antimonijan 196,5 tuhad tonnoid, sidä kesken 39,5 tuhad tonnoid reciklingan rezul'tataks. Pätegii — Kitai (koume nelländest), toižed sured tegijad (3..4%) oma Venäma (Saha Tazovaldkund), Mjanmar, Kanad, Tadžikistan, Bolivii.

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]