Argon

18	0 0 0 0 8 8 2
Ar 39,948
Argon

Argon (mugažo latinan kelel, znamoitas Ar), om kahesatoštkümnenz' himine element himižiden elementoiden periodižes tabludes. Sen sijaduz om kahesandestoštkümnendes gruppas (vanhtunuden klassifikacijan mödhe — kahesanden gruppan päalagruppas, VIIIA), tabluden koumandes periodas.

Ühthižed andmused[vajehta | vajehtada tekst]

Argon om levitadud Man atmosferas, sen koumanz' element mülün mödhe (0,934 %; 1,288 % massan mödhe). Mülütand mail'mas om 0,02 % massan mödhe, kaceltas neonanke erasiš-se tähthiš i planetsumegusiš.

Anglijalaižed Uil'jam Ramzai-himik i Lord Relei-fizikantedomez' (Džon Uil'jam Strett) avaižiba ut elementad il'mas vll 1893−1894 himižel reagiruindan kodvindal i spektroskopijan abul. Hö saiba vn 1904 Nobelän premijoid himijas i fizikas inertižiden gazoiden avaiduses. Ramzai löuzi akustižil märičemižil, miše uz' gaz om üks'atomine, sidä vizid, se om elementarižeks substancijaks. Vn 1894 elokus, arni ištundan aigan Oksfordas tedotusenke avaiduses, nimitihe elementad argonaks amuižgrek.: ἀργός-sanaspäi argos «lašk», «vitk», «aktivitoi», se oli ezmäine tetab inertine substancii sil aigal^[1].

Fizižed ičendad[vajehta | vajehtada tekst]

Argon om inertine üks'atomine gaz mujuta, maguta da hajuta.

Atommass — 39,948. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš, −186 C° lämudel) — 1,40 g/sm³. Suladandlämuz — 83,81 K (−189,34 C°). Kehundlämuz — 87,30 K (−185,85 C°).

Man atmosferan argon kogoneb koumes stabiližes izotopaspäi: ³⁶Ar (0,337 %), ³⁸Ar (0,063 %), ⁴⁰Ar (99,600 %). Kosmine argon mülüb ⁴⁰Ar-izotopad vähän lujas, sikš miše nece izotop sündub Mas kalijan-40 čihodamižes. Tetas 21 ratud radioaktivišt izotopad 30..35, 37, 39, 41..53 atommassanke, i voib olda üks'jäine ^32mAr-izomär.

Kävutand[vajehta | vajehtada tekst]

Sadas il'maspäi laptaližeks produktaks hapanikan puhtastamižen jäl'ghe. Ottas kävutamižhe kaičijaks inertižeks atmosferaks, lämoinpalon sambutimiš, ühthekeitandan aigan i lazeriš. Argon kävutase pakuitezgazaks, om registriruidud sömližaduseks nomer E938.

Homaičendad[vajehta | vajehtada tekst]

↑ Finkel'štein D. N. Lugo II. Открытие инертных газов и периодический закон Менделеева (Inertižiden gazoiden avaiduz i Mendelejevan periodine käskuz) // Инертные газы (Inertižed gazad). Kahtenz' pästand. — M.: Nauka, 1979. — 200 lp. — Lpp. 30−38. — 19 tuh. egz. (ven.)

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]

Argon Vikiaitas

[1] Finkel'štein D. N. Lugo II. Открытие инертных газов и периодический закон Менделеева (Inertižiden gazoiden avaiduz i Mendelejevan periodine käskuz) // Инертные газы (Inertižed gazad). Kahtenz' pästand. — M.: Nauka, 1979. — 200 lp. — Lpp. 30−38. — 19 tuh. egz. (ven.)

[1]