Moskvan agj: Erod versijoiden keskes
p superlativ |
aktualizacii, formitez |
||
Rivi 10: | Rivi 10: | ||
|FSCtrNm = [[Moskv]], [[Krasnogorsk]] |
|FSCtrNm = [[Moskv]], [[Krasnogorsk]] |
||
|AreaRnk = 55 |
|AreaRnk = 55 |
||
|TotArea = |
|TotArea = 44329 |
||
|WaterPrcnt = |
|WaterPrcnt = 2.03 |
||
|PopRnk = 2 |
|PopRnk = 2 |
||
|Eläjiden lugu = 7, |
|Eläjiden lugu = 7,503,385 |
||
|PopCtDate = |
|PopCtDate = 2018 |
||
|PopDens = |
|PopDens = 169.27 |
||
| |
|GDPRnk = 3 |
||
| |
|GDP = 3565,3 |
||
| |
|GDPCtDate = 2016 |
||
|GDP(PPP) = 483,7 |
|||
|FedDistrNm = Keskuzline |
|FedDistrNm = Keskuzline |
||
|EcRegNm = Keskuzline |
|EcRegNm = Keskuzline |
||
Rivi 33: | Rivi 34: | ||
|MSK = [[UTC]]+3 ([[MSK]]+0) |
|MSK = [[UTC]]+3 ([[MSK]]+0) |
||
}} |
}} |
||
'''Moskvan agj''' ( |
'''Moskvan agj''' ({{lang-ru|Московская область}}) om [[Venäma|Venälaižen Federacijan]] [[Venälaižen Federacijan subjektad|subjekt]]. |
||
Se mülüb [[Federaline keskuzümbrik|Federaližhe keskuzümbrikho]]. |
Se mülüb [[Federaline keskuzümbrik|Federaližhe keskuzümbrikho]]. |
||
Rivi 43: | Rivi 44: | ||
== Istorii == |
== Istorii == |
||
Moskvan agj om olmas |
Moskvan agj om olmas vs 1929 vilukun 14. päiväspäi. |
||
Moskvan agjan Päkäskuz<ref>[http://constitution.garant.ru/region/ustav_mosobl/ Moskvan agjan Päkäskusen tekst |
Moskvan agjan Päkäskuz<ref>[http://constitution.garant.ru/region/ustav_mosobl/ Moskvan agjan Päkäskusen tekst. — ''Constitution.garant.ru''.] {{ref-ru}}</ref> om vahvištadud vn 1996 4. päiväl tal'vkud Agjan Duman ezitajil, sen-žo voden 11. päiväl tal'vkud gubernatoral da om väges nügüd' äiluguižidenke vajehtusidenke. |
||
== Geografijan andmused == |
== Geografijan andmused == |
||
Rivi 51: | Rivi 52: | ||
Agj röunatab 8 regionanke: [[Vladimiran agj]]anke pohjoižpäivnouzmas da päivnouzmas, [[Räzanin agj]]anke suvipäivnouzmas, [[Tulan agj]]anke suves, [[Kalugan agj]]anke suvipäivlaskmas, [[Smolenskan agj]]anke päivlaskmas, [[Tverin agj]]anke lodehes da pohjoižes, [[Jaroslavlin agj]]anke pohjoižes, [[Moskv]]anke keskuses. Moskvan agj om mererandatoi. |
Agj röunatab 8 regionanke: [[Vladimiran agj]]anke pohjoižpäivnouzmas da päivnouzmas, [[Räzanin agj]]anke suvipäivnouzmas, [[Tulan agj]]anke suves, [[Kalugan agj]]anke suvipäivlaskmas, [[Smolenskan agj]]anke päivlaskmas, [[Tverin agj]]anke lodehes da pohjoižes, [[Jaroslavlin agj]]anke pohjoižes, [[Moskv]]anke keskuses. Moskvan agj om mererandatoi. |
||
Pind om 44 379 km². [[Mec]] otab läz |
Pind om 44 379 km². [[Mec]] otab läz kaht videndest territorijad. Kaik joged mülüdas [[Volg]]an basseinha. Znamasižed joged oma [[Kläz'm]], [[Ruz (jogi)|Ruz]], [[Moskv (jogi)|Moskv]] da [[Ok (jogi)|Okanjogi]]. |
||
Kukhikahad ülüded |
Kukhikahad ülüded seištas agjan päivlaskmas, alangištod ottas agjan päivnouzmpol't. Kaikiš korktemb čokkoim om [[Zamri (mägi)|Zamri-mägi]] Možaiskan rajonas agjan suvipäivlaskmas (310 m). |
||
Londuseližed varad oma [[turbaz]], [[fosfor|fosforitad]], [[sauvondmaterialad]] ([[mouckivi]], [[savi]], [[lete |
Londuseližed varad oma [[turbaz]], [[fosfor|fosforitad]], [[sauvondmaterialad]] ([[mouckivi]], [[savi|saved]], [[lete|letked]]). |
||
== Tobmuz == |
== Tobmuz == |
||
Rivi 61: | Rivi 62: | ||
Agjan pämez' om gubernator, hän-žo om agjan ohjastusen ezimez'. Kaik rahvaz valičeb händast videks vodeks. [[Vorob'jov Andrei|Andrei Vorob'jov]] radab gubernatoran vs 2012 kül'mkun 8. päiväspäi. Gubernator märičeb Ohjastusen strukturad da paneb sen ühtnijoid radnikusile. Kaks' varagubernatorad, üks' ezmäine Ohjastusen varaezimez', kahesa Ohjastusen muite varaezimest, mugažo Gubernatoran Administracii oma hänele abhu. |
Agjan pämez' om gubernator, hän-žo om agjan ohjastusen ezimez'. Kaik rahvaz valičeb händast videks vodeks. [[Vorob'jov Andrei|Andrei Vorob'jov]] radab gubernatoran vs 2012 kül'mkun 8. päiväspäi. Gubernator märičeb Ohjastusen strukturad da paneb sen ühtnijoid radnikusile. Kaks' varagubernatorad, üks' ezmäine Ohjastusen varaezimez', kahesa Ohjastusen muite varaezimest, mugažo Gubernatoran Administracii oma hänele abhu. |
||
Käskusenandai tobmuz om Agjan Dum. Kaik rahvaz valičeb sen 50 ezitajad videks vodeks. [[Brincalov Igor'|Igor' Brincalov]] radab sen ezimeheks vs 2011 tal'vkun 15. päiväspäi. |
Käskusenandai tobmuz om Agjan Dum. Kaik rahvaz valičeb sen 50 ezitajad videks vodeks. [[Brincalov Igor'|Igor' Brincalov]] radab sen ezimeheks vs 2011 tal'vkun 15. päiväspäi kahtenden strokun. |
||
Radonoigendai tobmuz om Moskvan agjan Ohjastuz. Agjan ministrused da laudkundad alištudas Ohjastusele. |
Radonoigendai tobmuz om Moskvan agjan Ohjastuz. Agjan ministrused da laudkundad alištudas Ohjastusele. |
||
Gubernatoran |
Gubernatoran järgenduseližed valičendad oliba vn 2013 8. päiväl sügüz'kud, nügüdläine gubernator sai vägestust ezmäižel tural (78,94%). Agjan Duman ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2016 18. päiväl sügüz'kud. |
||
== Eläjad == |
== Eläjad == |
||
Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 7 095 120 ristitud<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls Venäman kaikenaigaine ristitišt vl 2010. — Rosstat (''gks.ru'').] {{ref-ru}}</ref>, sidä kesken 16 [[vepsläižed|vepsläšt]]<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Vol4/pub-04-23.pdf Население коренных малочисленных народов Российской Федерации по родному языку по отдельным субъектам (Venälaižen Federacijan igähižiden vähäluguižiden rahvahiden ristitišt mamankelen da subjektan polhe). — Rosstat (''gks.ru''). — Lp. 14.] {{ref-ru}}</ref>. Kaikutte kahesanz' ristit kümnespäi om lidnalaine. [[Moskv]]an ezilidnan zon levigandeb 50..70 km matkoil [[Rengazte ümbri Moskvas|ümbärtespäi]] agjan territorijas. |
|||
Kaik om [[Moskvan agjan lidnad|seičemekümne koume lidnad]] agjas da 72 lidnanvuittušt žilod (radnikžilod i kezažilod). Niišpäi kaikiš järedambad oma (enamba 150 tuh. ristituid, surembaspäi penembha): [[Balaših]], [[Podol'sk]], [[Korolöv (lidn)|Korolöv]], [[Himki]], [[Lüberci]], [[Mitišči]], [[Elektrostal']]. |
|||
Rahvahad (enamba 0,5% vl 2010): [[venälaižed]] |
Rahvahad (enamba 0,5% vl 2010): [[venälaižed]] — 87,4%, [[ukrainalaižed]] — 1,7%, [[armenijalaižed]] — 0,9%, [[totarlaižed]] — 0,8%, [[vaugedvenälaižed]] — 0,5%, toižed rahvahad — 2,8%, rahvahuden ozutandata — 5,9%. |
||
== Homaičendad == |
== Homaičendad == |
||
Rivi 78: | Rivi 79: | ||
== Irdkosketused == |
== Irdkosketused == |
||
* [http://www.mosreg.ru/ Moskvan agjan gubernatoran da Ohjastusen oficialine sait.] {{ref-ru}} |
* [http://www.mosreg.ru/ Moskvan agjan gubernatoran da Ohjastusen oficialine sait (''mosreg.ru'').] {{ref-ru}} |
||
* [http://www.mosoblduma.ru/ Moskvan agjan Duman oficialine portal.] {{ref-ru}} |
* [http://www.mosoblduma.ru/ Moskvan agjan Duman oficialine portal (''mosoblduma.ru'').] {{ref-ru}} |
||
{{Moskvan agjan lidnad}} |
{{Moskvan agjan lidnad}} |
Vajehtuz 10. Sulaku 2018, kell 21:39
| |||||
Administrativižed keskused | Moskv, Krasnogorsk | ||||
Pind - Ühtes |
55-nz' 44 329 km² | ||||
Eläjiden lugu - Kaik |
2-nz' 7,503,385 ristitud (2018) | ||||
Regionaline KSP - Kaik, nügüdläižiš arvoiš |
3-nz' 3565,3 mlrd rub. (2016) | ||||
Federaline ümbrik | Keskuzline | ||||
Venäman ekonomine region | Keskuzline | ||||
Valdkundkel' (-keled) | venäkel' | ||||
Gubernator | Andrei Vorob'jov | ||||
Ohjastusen ezimez' | hän-žo | ||||
Agjan Duman ezimez' | Igor' Brincalov | ||||
Avtokod | 50, 90, 150, 190, 750 | ||||
Aigvöd | UTC+3 (MSK+0) |
Moskvan agj (ven.: Московская область) om Venälaižen Federacijan subjekt.
Se mülüb Federaližhe keskuzümbrikho.
Agjan Dum sijadase toižes federacijan subjektas — Moskvas. Agjan Ohjastusen pert' sijadase Krasnogorskas.
Keled
Valdkundkel' om üks'jäine — venäkel'.
Istorii
Moskvan agj om olmas vs 1929 vilukun 14. päiväspäi.
Moskvan agjan Päkäskuz[1] om vahvištadud vn 1996 4. päiväl tal'vkud Agjan Duman ezitajil, sen-žo voden 11. päiväl tal'vkud gubernatoral da om väges nügüd' äiluguižidenke vajehtusidenke.
Geografijan andmused
Agj röunatab 8 regionanke: Vladimiran agjanke pohjoižpäivnouzmas da päivnouzmas, Räzanin agjanke suvipäivnouzmas, Tulan agjanke suves, Kalugan agjanke suvipäivlaskmas, Smolenskan agjanke päivlaskmas, Tverin agjanke lodehes da pohjoižes, Jaroslavlin agjanke pohjoižes, Moskvanke keskuses. Moskvan agj om mererandatoi.
Pind om 44 379 km². Mec otab läz kaht videndest territorijad. Kaik joged mülüdas Volgan basseinha. Znamasižed joged oma Kläz'm, Ruz, Moskv da Okanjogi.
Kukhikahad ülüded seištas agjan päivlaskmas, alangištod ottas agjan päivnouzmpol't. Kaikiš korktemb čokkoim om Zamri-mägi Možaiskan rajonas agjan suvipäivlaskmas (310 m).
Londuseližed varad oma turbaz, fosforitad, sauvondmaterialad (mouckivi, saved, letked).
Tobmuz
Agjan pämez' om gubernator, hän-žo om agjan ohjastusen ezimez'. Kaik rahvaz valičeb händast videks vodeks. Andrei Vorob'jov radab gubernatoran vs 2012 kül'mkun 8. päiväspäi. Gubernator märičeb Ohjastusen strukturad da paneb sen ühtnijoid radnikusile. Kaks' varagubernatorad, üks' ezmäine Ohjastusen varaezimez', kahesa Ohjastusen muite varaezimest, mugažo Gubernatoran Administracii oma hänele abhu.
Käskusenandai tobmuz om Agjan Dum. Kaik rahvaz valičeb sen 50 ezitajad videks vodeks. Igor' Brincalov radab sen ezimeheks vs 2011 tal'vkun 15. päiväspäi kahtenden strokun.
Radonoigendai tobmuz om Moskvan agjan Ohjastuz. Agjan ministrused da laudkundad alištudas Ohjastusele.
Gubernatoran järgenduseližed valičendad oliba vn 2013 8. päiväl sügüz'kud, nügüdläine gubernator sai vägestust ezmäižel tural (78,94%). Agjan Duman ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2016 18. päiväl sügüz'kud.
Eläjad
Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 7 095 120 ristitud[2], sidä kesken 16 vepsläšt[3]. Kaikutte kahesanz' ristit kümnespäi om lidnalaine. Moskvan ezilidnan zon levigandeb 50..70 km matkoil ümbärtespäi agjan territorijas.
Kaik om seičemekümne koume lidnad agjas da 72 lidnanvuittušt žilod (radnikžilod i kezažilod). Niišpäi kaikiš järedambad oma (enamba 150 tuh. ristituid, surembaspäi penembha): Balaših, Podol'sk, Korolöv, Himki, Lüberci, Mitišči, Elektrostal'.
Rahvahad (enamba 0,5% vl 2010): venälaižed — 87,4%, ukrainalaižed — 1,7%, armenijalaižed — 0,9%, totarlaižed — 0,8%, vaugedvenälaižed — 0,5%, toižed rahvahad — 2,8%, rahvahuden ozutandata — 5,9%.
Homaičendad
- ↑ Moskvan agjan Päkäskusen tekst. — Constitution.garant.ru. (ven.)
- ↑ Venäman kaikenaigaine ristitišt vl 2010. — Rosstat (gks.ru). (ven.)
- ↑ Население коренных малочисленных народов Российской Федерации по родному языку по отдельным субъектам (Venälaižen Federacijan igähižiden vähäluguižiden rahvahiden ristitišt mamankelen da subjektan polhe). — Rosstat (gks.ru). — Lp. 14. (ven.)
Irdkosketused
- Moskvan agjan gubernatoran da Ohjastusen oficialine sait (mosreg.ru). (ven.)
- Moskvan agjan Duman oficialine portal (mosoblduma.ru). (ven.)
Moskvan agjan lidnad | ||
Aprelevk | Balaših | Beloozörskii | Bronnici | Čehov | Černogolovk | Dedovsk | Dmitrov | Dolgoprudnii | Domodedovo | Drezn | Dzeržinskii | Dubn | Elektrogorsk | Elektrostal' | Elektrougli | Fräzino | Golicino | Himki | Hot'kovo | Istr | Ivantejevk | Jahrom | Jegor'jevsk | Kašir | Klin | Kolomn | Korolöv | Kotel'niki | Krasnoarmeisk | Krasnogorsk | Krasnozavodsk | Krasnoznamensk | Kubink | Kurovskoje | Likino-Dulövo | Litkarino | Lobn' | Losino-Petrovskii | Luhovici | Lüberci | Mitišči | Možaisk | Naro-Fominsk | Noginsk | Odincovo | Orehovo-Zujevo | Ozöri | Pavlovskii Posad | Peresvet | Podol'sk | Protvino | Puščino | Puškino | Ramenskoje | Reutov | Rošal' | Ruz | Sergijev Posad | Serpuhov | Solnečnogorsk | Stupino | Šatur | Ščolkovo | Zaraisk | Zvenigorod | Žukovskii | Taldom | Vanh Kupavn | Verei | Vidnoje | Visokovsk | Volokolamsk | Voskresensk | ||